| VERGİ SİRKÜLERİ: 2021-23 |
| SİRKÜLER TARİHİ: 13.12.2021 |
213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 339’uncu maddesinde yer alan “tekerrür” müessesesi; herhangi bir vergi cezası uygulandıktan sonra tekrar ceza kesilmesi gereken bir durumun ortaya çıkması halinde cezanın arttırılarak uygulanması suretiyle, mükellefleri vergi kanunlarına aykırı uygulamalarda bulunmaktan caydırmayı amaçlamaktadır.
7338 sayılı Kanun ile cezaların artırımlı olarak uygulanmasına olanak sağlayan Vergi Usul Kanunu’nun 339 uncu maddesindeki tekerrür hükümlerine yönelik düzenleme yapılmıştır.
213 sayılı Kanunun 339 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 339 – Vergi ziyaına sebebiyet vermekten veya usulsüzlükten dolayı ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere, vergi ziyaı cezasında cezanın kesinleştiği tarihi izleyen günden itibaren beşinci yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar, usulsüzlükte cezanın kesinleştiği tarihi izleyen günden itibaren ikinci yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar tekrar ceza kesilmesi durumunda, vergi ziyaı cezası yüzde elli, usulsüzlük cezası yüzde yirmi beş oranında artırılmak suretiyle uygulanır.
Şu kadar ki, artırım tutarı kesinleşen cezadan (kesinleşen birden fazla ceza olması durumunda bunlardan tutar itibarıyla en yükseğinden) fazla olamaz.
Birinci fıkrada yer alan beş ve iki yıllık sürelerin hesabında, artırıma esas alınan cezaların kesinleşme tarihi dikkate alınır.”
Yargı kararlarının yanı sıra fiil ile bu fiile uygulanacak ceza arasında orantılılık bulunması gerektiğine yönelik genel ceza hukuku ilkesi de dikkate alınarak 213 sayılı Kanunun 339’ uncu maddesinde değişiklik yapılmıştır.
Vergi ziyaı ve usulsüzlük cezalarında tekerrür uygulamasına ilişkin beş yıllık ve iki yıllık süreler artık cezanın kesinleştiği tarihi takip eden yılın başından değil, cezanın kesinleştiği tarihi izleyen günden itibaren başlayacak.
Ayrıca, yapılacak artırım tutarının kesinleşen cezadan (kesinleşen birden fazla ceza olması durumunda bunlardan tutar itibarıyla en yükseğinden) fazla olamayacağı görülmektedir.
Bir başka ifadeyle, kesinleşen bir cezadan sonra maddede yer alan süreler içeresinde yeniden ceza kesilmesi durumunda, madde gereğince bu ceza üzerine eklenecek olan artırım tutarı, kesinleşen cezadan fazla olmamak üzere, kesilen cezanın yüzde ellisi olacaktır.
Örnek vermek gerekirse, 2018 yılında hakkında 100.000 TL vergi ziyaı cezası kesilen bir mükellefe 2021 yılında 2.000.000 TL’lik vergi tarhiyatı yapılması halinde tekerrürlü şekilde ceza işletilecektir.
Madde de yapılan değişiklik öncesi vergi ziyaı cezası normal oran (1 kat) + tekerrür kısmı (0,5 kat) olarak uygulanmakta ve böylece mükellefe 3.000.000 TL vergi ziyaı cezası kesilmesi gerekmekteydi.
Yapılan değişiklik ile, mükellefe normal oran ve önceki kesinleşen ceza kadar vergi ziyaı cezası kesilmesi gerekeceğinden, kesilecek vergi ziyaı cezası 2.000.000 + 100.000 = 2.100.000 TL olacaktır.
Yine, 2018 yılında hakkında 2.000.000 TL vergi ziyaı cezası kesilen bir mükellefe 2021 yılında 100.00 TL’lik vergi tarhiyatı yapılması halinde tekerrürlü olarak uygulanacak vergi ziyaı cezası normal oran (1 kat) + tekerrür kısmı (0,5 kat) olarak 150.000- TL olacaktır.
Burada belirtilen konularda ilave bilgi ihtiyacında bizimle temasa geçmenizi rica ederiz.
