İş Yerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmıştır

 1 Ekim 2021 tarihli Resmi Gazete’de “İşyerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” yayınlandı. Yayınlanan bu yönetmelikle 18/6/2013 tarihli ve 28681 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmeliği” içerisinde değişiklikler yapıldı.

Yapılan değişiklikler aşağıdaki gibidir:

• Yönetmeliğin 4. maddesindeki tanımlar kısmında güvenli yer kelimesi “toplanma yeri” olarak değiştirilmiştir.
• Yönetmeliğin 5. Maddesinin (işverenin yükümlülükleri) fıkrasının (g) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.
  • “g) Varsa alt işveren ve geçici iş ilişkisi kurulan işverenin çalışanları, müşteri ve ziyaretçiler ile işyerinde toplantı, seminer, konferans ve eğitim gibi toplu halde gerçekleştirilen faaliyetler için bulunan katılımcılar ve diğer kişilerin acil durumlar, tahliye planı, kaçış yolları, toplanma yerleri ve acil durum ekipleri hakkında bilgilendirilmesini sağlar.”
  • “ğ) Acil durumlarda kullanılacak kişisel koruyucu donanımların ve müdahale ekipmanlarının işyerinde belirlenmiş acil durumlara ve acil durum ekiplerinin görevlerine uygun olmasını sağlar.”
• Yönetmeliğin 8. Maddesi (acil durumların belirlenmesi) aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
  • İşyerinde meydana gelebilecek acil durumlar, yapılan risk değerlendirmesi sonuçları ile yangın ve patlama ihtimali, tehlikeli kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer maddelerden kaynaklanan yayılım, zehirlenme ve salgın hastalık ihtimali, doğal afetlerin meydana gelme ihtimali, sabotaj ihtimali dikkate alınarak belirlenir:
• Yönetmeliğin 10. Maddesinin (acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri) dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
  • “(4) İşyerlerindeki; yaşlı, engelli, gebe çalışanlar ile kreşteki çocuklara tahliye esnasında refakat edilmesi için tedbirler alınır.”
  • “(7) Acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri, yakındaki işyerleri ve çevreden gelebilecek olumsuz etkiler de dikkate alınarak belirlenir.”
• Yönetmeliğin 11. Maddesi “Görevlendirilecek Çalışanların Belirlenmesi” başlığı “Acil Durum Ekipleri ve Görevleri” şeklinde değiştirilmiştir.
  • İşveren; işyerlerinde söndürme, kurtarma, koruma ve ilk yardım olmak üzere acil durum ekiplerini oluşturur.
  • İşveren, söndürme, kurtarma ve koruma ekiplerinin her biri için işyerlerinin tehlike sınıfına göre; çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde her 30 çalışana kadar, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde her 40 çalışana kadar, az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde her 50 çalışana kadar uygun donanıma sahip ve özel eğitimli en az birer çalışanı destek elemanı olarak görevlendirir. Görevlendirme yapılırken (a) bendinde 30 ve katları, (b) bendinde 40 ve katları ve (c) bendinde 50 ve katları dâhil edilir.
  • 10’dan az çalışanı olan işyerlerinde; acil durumlara ilişkin ulusal ve yerel kurum ve kuruluşlarla irtibatı sağlamak ve söndürme, kurtarma ve koruma ekiplerinin tamamı için uygun donanıma sahip ve özel eğitimli en az bir çalışanın destek elemanı olarak görevlendirilmesi yeterlidir.
  • İşveren, ilk yardım konusunda İlkyardım Yönetmeliği esaslarına göre destek elemanı görevlendirir.
  • Her konu için birden fazla çalışanın görevlendirilmesi gereken işyerlerinde bu çalışanlar konularına göre ekipler halinde koordineli olarak görev yapar. Her ekipte bir ekip başı bulunur.
  • İşveren tarafından acil durumlarda ekipler arası gerekli koordinasyonu sağlamak üzere koruma ekibinden sorumlu veya sorumlular görevlendirilir.
  • Ekiplerde görevlendirilecek destek elemanları ve varsa yedekleri belirlenirken işyerindeki vardiya düzeni dikkate alınır.
  • Acil durum ekiplerinde görevlendirilen destek elemanlarının adı, soyadı, unvanı, sorumluluk alanı ve iletişim bilgilerini içeren liste, işyerinde çalışanların görüş seviyesine uygun yükseklikte ve görünür bir şekilde asılır.
  • Acil durum ekiplerinde görevlendirilen destek elemanlarının işyerinden ayrılma, yer değişikliği ve benzeri durumlarda yerine yeniden görevlendirme yapılır.
• Yönetmeliğin 12. maddesinin (dokümantasyon) birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan “kroki” ibaresi “tahliye planı” olarak, (3) numaralı alt bendinde yer alan “tahliye planı” ibaresi “kroki” olarak, (5) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı bende aşağıdaki alt bentler eklenmiş, aynı maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
  • İşyerinin unsurlarını içeren tahliye planında bulunması gereken unsurlara “acil durumlarla ilgili ulusal ve yerel kurum ve kuruluşların acil durum irtibat numaraları”, “İşyerlerinde kimyasal yayılım, parlama veya patlama tehlikesi ve benzeri özel riskleri barındıran bölümler”, “Elektrik ve gaz akışının kesim noktaları, vanaları” eklenmiştir.
  • “(2) İşveren tarafından onaylanan acil durum planının sayfaları numaralandırılarak; hazırlayan kişiler tarafından her sayfası paraflanıp, son sayfası imzalanır. 15/1/2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununa uygun olarak güvenli elektronik imza ile imzalanmış olan acil durum planları da geçerlidir. Acil durum planı, acil durumla mücadele edecek ekiplerin kolayca ulaşabileceği şekilde işyerinde saklanır.
  • (3) Acil durum planı kapsamında hazırlanan tahliye planı, işyeri bina ve eklentilerinin giriş ve çıkışları ile katlarda, çalışanların görüş seviyesine uygun yükseklikte ve görünür bir şekilde asılır.”
  • (4) Acil durum planı hazırlanırken kullanılabilecek örnek form Ek-1’de yer almaktadır.
• Yönetmeliğin 13. Maddesinin (tatbikat) fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı maddeye birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve mevcut diğer fıkralar buna göre eklenmiştir.
  • “(1) Hazırlanan acil durum planının uygulama adımlarının düzenli olarak takip edilebilmesi ve uygulanabilirliğinden emin olunması için işyerlerinde belirlenen periyotlarla tatbikat yapılır, denetlenir ve gözden geçirilerek gerekli düzeltici ve önleyici tedbirler alınır. Gerçekleştirilen tatbikatın tarihi, görülen eksiklikler ve bu eksiklikler doğrultusunda yapılacak düzenlemeleri içeren tatbikat formu hazırlanır. Tatbikat formu hazırlanırken kullanılabilecek örnek form Yönetmelik’te Ek-2’de yer almaktadır.
  • “(2) Tatbikat 19/9/2013 tarihli ve 28770 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği kapsamındaki işyerleri için anılan Yönetmelik hükümlerine göre, diğer işyerleri için en geç yılda bir yapılır.
• Yönetmeliğin 14. Maddesinin (acil durum planının yenilenmesi) fıkrasında yer alan “İşyerinde” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya yakın çevresinde” ibaresi eklenmiş, “etkinin büyüklüğüne göre” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
• Yönetmeliğin 15. Maddesi (çalışanların bilgilendirilmesi ve eğitim) aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
  • (1) Tüm çalışanlar acil durum planları ile söndürme, kurtarma, koruma ve ilk yardım ekiplerinde görevlendirilen destek elemanları hakkında bilgilendirilir.
  • (2) İşe yeni alınan çalışana ve herhangi bir işverenden geçici bir süre için çalışmak üzere devralınan çalışanlara, iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine ilave olarak acil durum planları ile ilgili bilgilendirme yapılır.
  • (3) Acil durum konularıyla ilgili özel olarak görevlendirilenler, yürütecekleri faaliyetler ile ilgili özel olarak eğitilir. Söndürme, kurtarma ve koruma ekiplerine verilecek özel eğitimler Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik hükümleri saklı kalmak kaydıyla işyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi veya iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin işverence yürütülmesi halinde işveren tarafından verilebilir. Bu eğitimler, işveren ile eğitim verenlerce imzalanarak belgelendirilir. Ayrıca bu eğitimler; Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, işçi, işveren ve kamu görevlileri kuruluşları veya bu kuruluşlarca kurulan eğitim vakıfları ve ortaklaşa oluşturdukları eğitim merkezleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, üniversiteler, belediyeler veya itfaiyeler tarafından da verilebilir.
  • (4) İlk yardım ekibindeki destek elemanlarının alacağı ilk yardımcı eğitimlerinin İlkyardım Yönetmeliği esaslarınca alınması sağlanır.
• Yönetmeliğin 19. Maddesinin (bir aydan kısa süreli geçici işlerde acil durum planlaması) başlığında yer alan “Bir aydan kısa süreli geçici” ibaresi “Süreksiz” olarak, aynı maddede yer alan “Bir aydan kısa süreli” ibaresi “Otuz iş günü veya daha kısa süren” olarak değiştirilmiştir.
• Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
  • “Mevcut acil durum ekipleri”

GEÇİCİ MADDE 3 – (1) İşyerlerinde mevcut bulunan acil durum ekipleri, bu maddenin yayımı tarihinden itibaren altı ay boyunca görevlerini sürdürür ve mevcut dokümanlar geçerliliğini korur. Bu süre zarfında, bu Yönetmeliğin 11. maddesinde belirtilen ekiplere uygun olarak destek elemanlarının yeniden görevlendirilmesi ve dokümanların güncellenmesi sağlanır.

KAYNAK: RESMİ GAZETE