Genç Girişimcilere Sağlanan Vergi ve Sigorta Prim Teşviği

Girişimciler, ürettikleri değer ve ekonomiye katkıları nedeniyle devlet tarafından birçok teşvik ile desteklenmektedir. Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığınca; girişimcileri motive etmek ve girişimciliğe özendirmek için kanuni düzenlemeler ile yapılan birçok  vergi ve sigorta teşvikleri vardır.

Gelir İdaresi Başkanlığınca “Genç Girişimcilere Vergi ve Sigorta Prim Teşviki Broşürü” güncellenerek yayınlanmıştır.

Söz konusu Broşürde; Vergi teşvikinden kimlerin yararlanabileceği,

• • Vergi teşvikinden yararlanma şartlarının neler olduğu,
  • Vergi teşviki uygulamasındaki özellikli durumlar,
  • Sigorta prim teşvikinden yararlanma şartlarının neler olduğu, gibi konularda açıklayıcı bilgilere ve örneklere yer verilmiştir.

I. GENÇ GİRİŞİMCİLERE SAĞLANAN VERGİ TEŞVİKİ

Yeni iş kuran gençlere; faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri kazançlarının bir kısmını vergi dışı bırakmak, gençlerimizin girişimciliğe yönlendirilmesini desteklemek ve iş dünyasına atılmasını kolaylaştırmak amacıyla, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile vergi teşviki ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile sigorta prim teşviki uygulanmaktadır.

• Vergi Teşvikinden Kimler Yararlanabilir?

Genç girişimcilerde kazanç istisnasından;

• • Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan,
  • Mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 29 yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişiler, yararlanabilir.
• Tam Mükellef Gerçek Kişilerin, Vergi Teşvikinden Yararlanma Şartları Nelerdir?
  •  İşe başlamanın kanuni süresi içinde bildirilmiş olması,
  • Kendi işinde bilfiil çalışması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi,
  • Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması halinde işe başlama tarihi itibarıyla ortakların tamamının tüm şartları taşıması,
  • Faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin (ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hariç olmak üzere) eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan veya kayın hısımlarından devralınmamış olması,
  • Mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olunmaması, şartlarını taşıması gerekmektedir.

Kazanç istisnasından yararlanan mükelleflerin, beyana tabi başka bir gelirinin (kira, menkul sermaye iradı, ücret, diğer kazanç ve iratlar) olması durumunda; bu mükellefler sadece ticari, zirai ve mesleki kazançları dolayısıyla teşvik uygulamasından yararlanabileceklerdir.

Teşvik kapsamındaki faaliyetlerden kazanç elde edilmemesi veya teşvik tutarının altında kazanç elde edilmesi halinde dahi yıllık gelir vergisi beyannamesi verilecektir.

Bir vergilendirme döneminde teşvik tutarının altında kazanç elde edilmesi durumunda teşvikten yararlanılmayan tutar, ertesi yıla devredilemeyecektir.

• Faaliyetin Ortaklık Olarak Yürütülmesi
  • Adi ortaklık veya şahıs şirketi kurmak suretiyle faaliyette bulunan mükellefler, tüm ortakların ayrı ayrı istisna şartlarını taşımaları şartıyla vergi teşvikinden ayrı ayrı yararlanabilir.
  • Ortaklardan herhangi birinin istisna şartlarını taşımaması halinde, diğer ortaklar da vergi teşvikinden yararlanamayacaktır.
• İşletmenin Devralınması

Bir işletmenin veya mesleki faaliyetin devralınması halinde, teşvikten yararlanılabilmesi için işletmenin ya da mesleki faaliyetin devralındığı kişinin, eş veya üçüncü dereceye (bu derece dahil) kadar kan veya kayın hısımlarından olmaması gerekmektedir.

• İşi Terk ya da İş Değişikliği Durumlarında Vergi Teşviki Uygulaması Nasıl Olacaktır?

Vergi teşvikinden yararlanan mükelleflerce daha sonra herhangi bir nedenle faaliyetin terk edilmesi durumunda, terk tarihine kadar elde edilen kazançlar dolayısıyla teşvikten yararlanılacaktır.

Faaliyet terkedildikten sonra teşvik kapsamındaki söz konusu faaliyetlere tekrar başlanılması halinde ise adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunması şartı ihlal edilmiş sayılacağından bu teşvikten yararlanılamaz.

II. GENÇ GİRİŞİMCİLERE SAĞLANAN SİGORTA PRİM TEŞVİKİ

Ekonomik büyüme ve kalkınmanın destekleyici gücü, yenilik ve yaratıcılığın en önemli kaynaklarından biri olan genç girişimcilere, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesine eklenen hüküm ile sigorta prim teşviki uygulaması getirilmiştir.

Bu kapsamda, 1/6/2018 tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanunun 4/1 -b maddesi kapsamında ilk defa vergi mükellefi olarak sigortalı sayılan gerçek kişilerin primleri, tescil tarihinden itibaren bir yıl süreyle 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas kazanç alt sınır üzerinden Hazinece karşılanacaktır.

• Sigorta Prim Teşvikinden Yararlanma Şartları Nelerdir?

  • 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20 nci maddesi kapsamında genç girişimcilerde kazanç istisnasından faydalanmak.
  • Mükellefiyet başlangıç tarihi itibariyle 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük olmak.
  • 1/6/2018 tarihinden itibaren ilk defa vergi mükellefi olarak 5510 sayılı Kanunun 4/1 -b maddesi kapsamında sigortalı sayılan gerçek kişilerden olmak.
  • Kendi işinde bilfiil çalışması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi.
  • Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hali hariç olmak üzere, faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan veya kayın hısımlarından devralınmamış olması.
  • Mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olunmaması.

Ortaklardan herhangi birinin teşvik şartlarını taşımaması halinde, diğer ortaklar da sigorta prim teşvikinden yararlanamayacaktır.

• Sigorta Prim Teşviki İçin Başvuru Nasıl ve Nereye Yapılacaktır?

Sigorta prim teşvikinden yararlanmak isteyen sigortalıların tescil işlemleri, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20 nci maddesi kapsamında bağlı bulundukları vergi dairesinden temin edecekleri “Genç Girişimcilerde Kazanç İstisnası” belgesi ile bağlı bulundukları sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerince yapılacaktır.

III. KAZANCI BASİT USULDE TESPİT EDİLENLER SİGORTA PRİM TEŞVİKİ

Kazançları basit usulde tespit olunan mükelleflerin kazançları gelir vergisinden istisna edilmiştir.

Bu kapsamda, kazançları basit usulde tespit olunan mükelleflerin, söz konusu kazançları için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmemekte olup, Kanunda öngörülen diğer istisna ve indirimlerin kazançtan indirimi söz konusu olmamaktadır.

Genç girişimcilere yönelik olarak öngörülen kazanç istisnasının indirim konusu yapılamaması, bu mükelleflerin genç girişimci şartlarına haiz olduğunun kabulüne engel teşkil etmemektedir.

Buna göre, diğer mükelleflerde olduğu gibi talep etmeleri halinde bahse konu istisnadan yararlanan mükelleflere de sigorta prim teşvikinden yararlanmalarını teminen, bağlı bulundukları vergi dairelerince istisna şartlarını taşıyıp taşımadıklarına dair yazı verilmesi mümkün bulunmaktadır.

Kaynak: https://www.gib.gov.tr