1- KAPSAM
Son dönemlerde ülkemiz bir çok yabancı filmler ve söz konusu filmlerin bazı bölümlerin çekildiği görülmektedir. Türkiye yabancı yapımcılarının cazibe merkezi olmaya devam etmektedir. Özellikle “Skyfall”, “Argo“, “Taken 2” gibi yapımların yer aldığı birçok filmin çekimi ülkemizde yapılmış olup birçok film yapılmaya devam etmektedir.
Ülkemizde çekilen söz konusu yabancı film ve dizilerin tüm dünyada izlenmesi ile beraber bu dizi ve filmler sayesinde Türkiye tanıtılırken, bir yandan da ülke ekonomisine ve istihdama katkı sağladığı görülmektedir.
Yabancı film yapımcılarının tercihlerini ülkemize kaydırmalarının birçok nedenleri bulunmaktadır. Söz konusu yapım ve yapımcılarına Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı işbirliği ile tanınan teşvik mekanizmaları bunların başında gelmektedir.
Bu teşviklerin en önemlisi, yabancı sinema yapımcılarının, Türkiye’de satın aldıkları mal ve hizmetler için yüklendikleri katma değer vergisini iade alma hakkıdır. Katma Değer Vergisi Kanunu’nun ihracat istisnasının düzenlendiği 11’inci maddesinin (b) bendinde, Türkiye’de film çeken yabancı yapımcılarına tanınan KDV istisnasına ilişkin hükümler yer almaktadır.
Biz de çalışmamızda; yabancı yatırım ve girişimlerin desteklenmesi amacına yönelik olarak yabancı yatırımcıların sinema çekimleri sırasında yüklendikleri KDV’yi nasıl ve hangi şartlarda iade alabileceklerini açıklamaya çalışacağız.
2. YASAL DÜZENLEME
KDV Kanunu’nun 11/1-b maddesinde “14.07.2004 tarih ve 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan sinematografik eserlere ilişkin yabancı yapımcılar tarafından satın alınacak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 232’nci maddesinde yer alan ve ilgili yılda uygulanmakta olan haddin üzerindeki mal ve hizmetler nedeniyle ödenen katma değer vergisi yapımcılara iade olunur.” hükmü yer almaktadır.
Yabancı sinema yapımcılarının Türkiye’de yüklendikleri katma değer vergisini iade alabilmelerinin şartları Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 11’inci maddesi uyarınca sayacak olursak;
- Teşvikten sadece sinema filmlerinin değerlendirilmesi ve sınıflandırılması ile desteklenmesi hakkında kanun kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan sinematografik eserler için faydalanılabilmektedir.
- Teşvikten sadece yabancı yapımcılar faydalanabilir.
- Vergi Usul Kanunu’nun 232’nci maddesinde belirlenen haddin üzerindeki mal ve hizmetler nedeniyle ödenen katma değer vergisi yapımcılara iade olunur.
3. YABANCI SİNEMA YAPIMCILARINA TANINAN TEŞVİKE İLİŞKİN KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ’NDE YER ALAN DÜZENLEMELER
3.1. İstisnanın Kapsamı
Türkiye’de ikametgâhı, işyeri, kanuni ve iş merkezi bulunmayan yabancı yapımcılar, Türkiye’de gelir, kurumlar ve KDV mükellefiyetini gerektiren herhangi bir faaliyetleri olmaması kaydıyla, 14/7/2004 tarihli ve 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan sinematografik eserlerin yapımına ilişkin olarak verilen çekim izin süresi içinde satın alacakları veya ithal edecekleri mal ve hizmetler için bu uygulamadan yararlanacaktır.
İstisna, mal ve hizmet alımları ile ithalat sırasında ödenen KDV’nin vergi dairesinden iade olarak talep edilmesi suretiyle uygulanacaktır.
3.2. Asgari Tutar
Bu uygulama kapsamında satın alınacak mal ve hizmet bedellerinin aynı fatura ve benzeri belgede gösterilen KDV hariç toplam tutarının, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde öngörülen ve ilgili dönemde uygulanmakta olan fatura düzenleme sınırının altında olması halinde istisna kapsamında işlem yapılmayacaktır.
21 Aralık 2021 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 534 sayılı VUK Genel Tebliği ile fatura düzenleme sınırı 2022 yılı için 2.000 TL olarak belirlenmiştir.
3.2. İade İçin Başvurulacak Vergi Dairesi
Türkiye’deki faaliyetin tamamlanması sonrasında bu uygulama kapsamında talep edilecek KDV iadelerini yerine getirmeye;
- Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı, Başkent Vergi Dairesi Müdürlüğü,
- İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı, Beyoğlu Vergi Dairesi Müdürlüğü,
- İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı, Konak Vergi Dairesi Müdürlüğü yetkili kılınmış olup, yabancı sinema yapımcılarının iade taleplerini bu dairelerden herhangi birisine yapmaları mümkündür.
Başvuru Türkiye’deki faaliyetin tamamlanması sonrasında yapılacak olup, belli bir süre tahdidi yoktur. Tamamlanma sonrasında zamanaşımı süresinde her zaman talep edilebilir.
3.4. İade Talebi
İade talebi, yabancı yapımcıların T.C Kültür ve Turizm Bakanlığından aldıkları film çekim izin süresinin dolmasının sonrasında, ilgili vergi dairesine verilecek bir dilekçe ile yapılır. İade talepleri münhasıran Yeminli Mali Müşavir (YMM) raporu ile yerine getirilir. Bu raporlarda iade için üst limit aranmayacaktır.
Bu raporda; öncelikle yabancı sinema yapımcıları tarafından Kültür ve Turizm Bakanlığına Sinematografik Ortak Yapımlar ve Türkiye’de Ticari Amaçlı Film Çekmek İsteyen Yerli ve Yabancı Yapımcılar Hakkında Yönetmelik çerçevesinde yapılan başvuru kapsamında, bu Bakanlığa verilen bütün bilgiler ile alınan bütün izinlere, işlemlerin safhalarını da içerecek şekilde ayrıntılı olarak yer verilecektir.
Rapora KDV iadesine konu mal ve hizmet alımları ile ithalata ilişkin fatura ve benzeri belgeler ile gümrük makbuzlarının dökümünü gösteren bir liste eklenecektir.
Bu hizmetlerin tedarikçi firmalar tarafından gerçekleştirilmesi durumunda, bu rapora söz konusu firmalar tarafından bu kapsamda satın alınan mal ve hizmetler ile ithalata ilişkin belgelerin listesi de eklenecektir.
YMM’ler söz konusu listelerde yer alan, yabancı sinema yapımcılarının KDV ödeyerek yaptıkları mal ve hizmet alımlarının söz konusu yapıma ilişkin olduğunu ve belgelerin gerçek işlemleri yansıttığını, her türlü inceleme tekniğini kullanarak göstermek zorundadırlar.
Bu itibarla, haksız vergi iadesine sebebiyet verilmesi durumunda YMM’ler, ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan yabancı yapımcı ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulacaktır.
İade talebi vergi dairesi tarafından 84 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin bu bölüme aykırı olmayan esasları çerçevesinde ve YMM raporunun eksiksiz olarak verildiği tarihi izleyen 30 gün içinde yerine getirilecektir.
4. SONUÇ
Yabancı yapımcılar tarafından satın alınacak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232’nci maddesinde yer alan ve ilgili yılda uygulanmakta olan haddin üzerindeki mal teslimi ve ithalatı ile hizmetlerin ifası katma değer vergisinden istisnadır. İstisna yabancı yapımcıların film çekim izin süresi içinde satın alacakları veya ithal edecekleri mal ve hizmet alışlarını içermekte olup, yerli yapım şirketlerinin alışlarını kapsamamaktadır.
Söz konusu istisna, alıcı konumundaki yabancı yapımcının alışa ilişkin KDV ni satıcıya veya ithalatta gümrük idaresine ödemesi ve daha sonra talebi halinde vergi dairesince kendisine iade edilmesi şeklinde uygulanacaktır.
Katma değer vergisi iade talebi, yabancı yapımcıların Kültür ve Turizm Bakanlığından aldıkları film çekim izin süresinin dolmasından sonra, ilgili vergi dairesine verilecek bir dilekçe ile yapılacaktır. İade talepleri sadece olumlu Yeminli Mali Müşavir raporu üzerine yerine getirilecektir.
