Kurumsal yönetim ilkelerinin hem mikro bazda hem de makro bazda faydaları özellikle ekonomik dar boğaz yaşandığı dönemlerde çok daha iyi anlaşılmaktadır. Mikro bazda şirketler üzerinde etkileri mevcutken makro bazda ise ülke bazında faydaları ortaya çıkmaktadır. Adillik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve şeffaflık ise kurumsal yönetimin temelini oluşturmaktadır. Bu ilkeler hem ulusal hem de uluslararası bir mevzuat ve uygulamada sürdürülebilir ve iyi yönetişimin vazgeçilmez birer unsurları olmuştur.
Adillik veya eşitlik ilkesi, şirket yönetiminin bütün hak ve menfaat sahiplerine karşı eşit davranmasını ve olası çıkar çatışmalarının önüne geçilmesini ifade eder.
Şeffaflık ilkesi, şirket ile ilgili finansal ve finansal olmayan bilgilerin; zamanında, tam, doğru, açık ve karşılaştırılabilir bir şekilde kamuoyu ve paydaşlarla bilgi paylaşımını ifade etmektedir.
Hesap verebilirlik ilkesi, tepe yönetimin performansını bağımsız bir şekilde izlemesini ve şirket tüzel kişiliğine ve hissedarlara karşı hesap verebilme zorunluluğunun ifadesidir.
Sorumluluk ilkesi ise şirket yönetiminin tüm faaliyetlerinin kanun ve tüm yasal düzenlemelerle şirket ana sözleşmesine uygunluğunu ifade etmektedir.
Tüm bu ilkelerin ortak yanı ise şirketlerde finansal ve finansal olmayan raporların tam, zamanında, doğru, net, denetlenebilir ve açıklanabilir bir şekilde hazırlanmasını gerekli kılmaktadır. Bu anlamda kurumsal yönetimin bir gereği olarak kurumsal raporlamalar bir ihtiyaç olması yanı sıra yasal zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır.
Peki, Kurumsal raporlamanın bir versiyonu olan entegre raporlama nedir?
2010 yılında oluşturulan Uluslararası Entegre Raporlama Konseyi IIRC, entegre raporlamayı “bir kuruluşun stratejisi, yönetimi, performansı ve gelecek beklentilerinin kısa, orta ve uzun vadede nasıl değer yarattığının kısa ve öz bir sunumu” olarak tanımlanmaktadır. Entegre raporlama finansal ve finansal olmayan bilgiler arasında ilişki kurarak, kurumların yarattığı değeri ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Entegre raporlama, şirketlerin finansal ve finansal olmayan faaliyetlerini entegre bir şekilde raporlaması yanı sıra geçmiş ve mevcut durumunu yansıtan bilgileri ile birlikte geleceğe dönük stratejilerini içeren, bir raporlama olarak tanımlanabilir. Raporlamanın “Entegre” olması, geçmiş, mevcut ve gelecekteki bilgiler yanı sıra finansal ve finansal olmayan veriler yanı sıra veriler ve stratejilerin oluşturacağı değeri de kapsamaktadır. Entegre rapor, finansal ve sürdürülebilirlik raporlarından ayrışmakla birlikte finansal raporlar ve sürdürülebilirlik raporları olmaksızın tek başına bir değer ifade etmemektedir.
Bu anlamda temelde sürdürülebilirlik ve finansal raporlarla bütünleşik olarak bir değer katmaktadır.
Finansal raporlarda yer alan teme mali bilgiler yanı sıra aslen finansal raporlara değer katan ancak mali bir veri olarak yer almayan; entelektüel sermaye, pazar rekabeti, insan kaynakları, doğal kaynaklar, kısıtlamalar ve riskler gibi somut olmayan bir çok etkene entegre raporlamada yer verilmektedir.
Uluslararası Entegre Raporlama Konseyi tarafından entegre raporun hazırlanmasında dikkat edilmesi gereken temel ilkeleri şu şekilde belirlemiştir:
Entegre raporlamanın hem şirketlere hem de bilgi kullanıcılarına sağlayacağı yararları da aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:
Önceliklere yöneticilerin tüm riskleri daha doğru değerlendirmelerini sağlayarak doğru karar vermelerine yardımcı olacaktır. Böylece şirket kaynaklarının daha etkin kullanılması sağlanacaktır.
Şirket yöneticilerinin finansal performansları yanı sıra finansal olmayan performanslarının da birlikte ölçümlenebilecektir.
Şirketin kısa ve uzun vadeli planları yanı sıra stratejilerinin oluşturulmasında tüm kaynak, engel ve kısıtlamalar birlikte değerlendirilebilecektir.
Şirket içi bölümlerin kendi aralarında ve şirketle bilgi paydaşları arasındaki entegrasyon ve ilişkiler güçlenecektir.
Şirketin marka değerinin ölçülmesi ve değerlendirilmesine katkı sağlayacaktır.
Şirketin sermaye kavramı, nakit sermayesi yanı sıra entelektüel sermayesi, fiziki sermayesi, insan kaynakları sermayesi, sosyal ilişki sermayesi (normları, değerleri, oluşturduğu sinerji), fikri sermayesi gibi unsurları da kapsayacak ve şirketin oluşturabileceği potansiyel öz değer ortaya çıkacaktır.
Tüm bilgi kullanıcıları tek bir kaynaktan bilgiye kısa ve öz bir şekilde ulaşabileceklerdir.
Şirketler tek bir bütünleşik rapor düzenleyerek, raporlama maliyetleri düşürülebileceklerdir.
Bilgi kullanıcılarının tek bir kaynaktan ulaşmaları sağlanacaktır.
Sosyal ve çevresel verilerin finansal verilerle birleştirilmesi ile sosyal ve çevresel faktörlerin finansal performansa yansımalarını görme imkanı verecektir.
Şirket risklerinin tespiti ve daha etkin bir iç kontrol sistemi kurulmasına katkı sağlanacaktır.
Entegre raporlama sunabilen bir şirket, hesap verebilir ve şeffaf olması nedeni ile güven ve itibar kazanacaktır.
Şirket içinde aidiyeti güçlendirecektir.
Şirketin zayıf ve güçlü yanları yanı sıra tehdit ve fırsatların daha güçlü ve net ortaya konulmasını sağlayacaktır.
Şirkete inovasyon yapma gücü ve motivasyonunu artıracaktır.
Denetçiler entegre raporlamadan faydalanarak şirketin denetimini daha etkin yapabileceklerdir.
Başta yöneticilere, kamuya, şirket çalışanlarına, kredi verenlere ve tüm çıkar gruplarına bütünleşik, kısa, öz ve net bir bilgi paylaşımı sağlanacaktır. Finans sağlayıcılar ve yatırımcılar açısından şirketin kredibilitesine olumlu katkı sağlayacaktır.
Şirketin finansal verilerle desteklenerek sürdürülebilirliğine ilişkin değerlendirmelerin daha objektif yapılmasını sağlayacaktır.
Sonuç olarak, her ne kadar klasik raporlamada yöneticiler geçmiş dönem performansını ve mevcut finansal performansı ölçümleseler de tüm paydaşlar ve yatırımcılar açısından şirketin gelecekteki hedef, risk ve fırsatlarını entegre raporlama vasıtasıyla değerlendirme şansı bulacaklardır. Ayrıca tüm finansal raporlar ayrı birer raporlama olarak bilgi kullanıcılarına sunulurken entegre raporlama sayesinde tek bir rapor olarak kısa ve öz bir şekilde değerlendirme şansı verecektir. Tüm bu faydalar sayesinde; finansal değerlendirme yanı sıra finansal tablolara yansımayan ve somut olmayan değerlerini, risk ve fırsatlarını, sürdürülebilirliğini, sosyal ve çevre faktörlerinin finansal verilere etkisi gibi birçok faktörü bütünleşik olarak değerlendirilmesi mümkün olacaktır.
Kurucu Ortak
