- Sosyal medya üzerinden sizin ya da temsil etitiğiniz müvekkilinize karşı gerçekleştirilen suç fiilinin belgelenmesi amacıyla, bu fiilin kanıt olarak ekran görüntüsü alınmalıdır. Ekran görüntüsünü alırken, suç teşkil eden paylaşımın linkinin de görüntüde yer almasına özen gösterin. Bu, paylaşımın kim tarafından yapıldığı ve hangi platformda yer aldığı gibi önemli bilgileri de içerecektir. Ayrıca, ekran görüntüsünün içeriğinde, paylaşımın gerçekleştirildiği tarihin de açıkça görülebilir olmasını sağlayın. Bu adımlar, yasal sürecin etkin bir şekilde yürütülmesine yardımcı olacak ve suç fiilinin kesin bir şekilde tespit edilmesine olanak tanıyacaktır.
- Sosyal medya platformlarının önemli bir bölümü, kullanıcıların kimliklerine ilişkin, Türk adli makamları tarafından tespit edilebilecek bilgileri paylaşmıyor. Bu durum, suç faillerinin belirlenmesini zorlaştırıyor. Dolayısıyla, herhangi bir yasal işlem başlatma ihtimaline karşı, kullanıcı kimliğini belirleyebilecek özgün bilgilerin ekran görüntüsü ayrıca alınmalıdır. Bu bilgiler, paylaşılan içeriğin URL’si, kullanıcı adı, paylaşım tarihi gibi detaylar olabilir. Bu detaylı ekran görüntüleri, ilerleyen adli süreçlerde suçun failinin kesin olarak tespit edilmesi ve hukuki yollara başvurulması noktasında kritik bir rol oynayabilir. Bu aşamada titizlikle hareket etmek, suçun failinin tespitinde ve adalete ulaşılmasında belirleyici bir faktör olacaktır.
- Suça konu olan fiillerin ekran görüntülerini CD veya flash bellek gibi taşınabilir depolama cihazlarına aktarın. Bu, olası bir veri kaybı veya paylaşımların silinmesi riskini ortadan kaldırmaya yardımcı olacaktır. Eğer paylaşımların silinme tehlikesi bulunuyorsa, bu tür durumlar için güvence sağlamak adına ekran görüntülerini Noterler Birliği’nin e-tespit uygulaması aracılığıyla resmi olarak tespit ettirin. En güvenilir ve kesin yol olarak ise, dijital delillerin zaman damgasıyla işlenmesi yöntemini kullanın. Zaman damgası, dijital verilerin belli bir tarihte var olduğunun kanıtı olup, delillerin otantikliğini ve bütünlüğünü garanti eder. Bu yöntem, adli süreçlerde delillerin kabul edilirliğini artırırken, zamana duyarlı olan bu tür suçlar için kritik bir öneme sahiptir.
- Şikâyet başvurusunda bulunurken, ekran görüntülerinin yalnızca basılı çıktılarını kullanmak yeterli olmayabilir. Bu nedenle, ekran görüntülerinin dijital formatlarını da mutlaka ilgili adli mercilere sunun. Bu hem daha fazla güvenilirlik sağlayacak hem de gerektiğinde daha kolay bir inceleme imkânı sunacaktır.
Ek olarak, ekran görüntülerinin orijinal kopyalarını, yani asıllarını, telefonunuzda veya bilgisayarınızda saklamaya devam etmelisiniz. Bu, yargılama sürecinin herhangi bir aşamasında, delillerin geçerliliği veya otantikliği üzerinde soru işaretleri oluşması durumunda kritik bir öneme sahip olabilir.
Yargılama süreci tamamlanana kadar, şikâyet konusu olan paylaşımları kesinlikle silmeyin. Bu, delillerin bütünlüğünün korunması ve suçun tam olarak aydınlatılması açısından hayati öneme sahiptir.
Eğer telefon veya bilgisayar değişikliği gibi bir durum söz konusu olursa, paylaşımları ve ekran görüntülerini güvenli bir şekilde yedeklemek de çok önemlidir. Böyle bir yedekleme, delillerin kaybolma veya zarar görmesi riskini en aza indirgeyecek ve yargılama sürecinin aksamamasına yardımcı olacaktır.
- Sosyal medya üzerinden icra edilen hakaret suçuna ilişkin deliller, ekran görüntüsü, URL adresi, IP adresi, trafik bilgilerinin (log kayıtlarının) tutulması ve saklanması olarak karşımıza çıkıyor. Elektronik deliller kolay zarar görebilen, değiştirilebilen ve yok edilebilen deliller olmaları nedeniyle yargılama sürecinde anılan delillerin doğruluğu yargılamanın objektif ve tarafsız olması bakımından oldukça önemlidir. Delillerin bilgisayar veya ekran çıktısı olarak hazır edilmesi halinde delil özelliği taşıyan şeyin çıktı değil, dijital ortamdaki verinin kendisi olması gerekiyor. Delilin güvenilirliği oldukça önemli olup, güvenilirlik delilin muteber olup olmadığına, tarihe uygun olmasına ve nesnel olmasına bağlıdır. (İlker Koç, Hüseyin Çakır, “Denetim Süreçlerinde Dijital Delillerin Elde Edilmesi ve Korunması”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, C.12, S:2, 2015, S. 1096.)
- Örneğin, Twitter üzerinden işlenen hakaret içerikli mesajların şikâyet dilekçesine siyah beyaz ekran çıktısı olarak eklenmesine ilişkin Yargıtay kararında;
“mesajların paylaşılıp paylaşılmadığının tespit edilmesi, mesajların varlığının tespit edilmesi halinde suça
konu paylaşımın yapıldığı Twitter hesabının kime ait olduğunun tespiti için, sosyal paylaşım sitesinin yer sağlayıcısı olan şirketten, tespit edilen mesajın ne zaman ve hangi IP numarasından geldiğinin öğrenilmesi, daha sonra da tespit edilecek IP numarasının kime ait olduğu araştırılarak sonucuna göre sanıkların hukuki durumunun belirlenmesi gerekirken (*Yargıtay 18. Ceza Dairesinin 17.01.2018 Tarih Ve 2015/42049 Esas Ve 2018/371 Karar Sayısı İle Verdiği Kararı.*) bunların yapılmadığını ifade ederek, kararı bozma nedeni olarak sayılmıştır.
Karar metninden de çıkarılacağı gibi siyah beyaz ekran çıktısıyla iddianame düzenlemesi, kamu davası açılması, mahkeme ekran görüntülerinin çıktısının gerçekliğini araştırmadan karar vermesi Yargıtay tarafından eksik olarak değerlendirilmiştir.
- Şikâyetinizi CİMER gibi çeşitli uygulamalar aracılığıyla yapmak yerine, doğrudan yetkili adli mercilere yapmanız tavsiye ediliyor. CİMER gibi platformlar üzerinden gerçekleştirilen şikâyetler, işleme konulması sürecinde zaman kaybına neden olabilir. Bu tür bir gecikme, özellikle dijital delillerin doğası gereği kolaylıkla değiştirilebilir veya silinebilir olmaları nedeniyle, delillerin kaybolması riskini beraberinde getirebilir.
Delil kaybı, yargılama sürecinin etkinliğini ciddi anlamda zayıflatabilir ve hakkınızın tam anlamıyla korunmasını engelleyebilir. Bu nedenle, sosyal medya üzerinden işlenen suçlar söz konusu olduğunda, şikâyetinizi doğrudan yetkili adli mercilere, yani savcılığa veya emniyet birimlerine yapmanız, sürecin daha hızlı ve etkin bir şekilde ilerlemesine yardımcı olacaktır.
- Şikâyetinizi sosyal medya üzerinden işlenen suçlarla ilgili olarak gerçekleştirirken, doğrudan savcılıklar yerine ilgili kolluk birimi (örneğin, Emniyet Müdürlüğü veya Jandarma Komutanlığı) nezdinde yapmanız daha etkin bir yol olabilir. Savcılık nezdinde yapılan şikâyetler, çoğu zaman ilgili kolluk birimine delillerin toplanması amacıyla yazılan talimatlarla devam ediyor ve bu durum, delil toplama sürecinin önemli ölçüde uzamasına neden olabiliyor.
Bazı bilişim savcıları, şikâyetin ivedilik arz ettiği durumlarda delillerin hızla tespit edilmesi ve bilirkişi raporunun aynı gün içerisinde tanzim edilmesi yönünde talimat verebiliyor. Ancak, bu tür bir uygulama oldukça istisnai olup, genellikle bu şekilde bir işlem gerçekleşmiyor.
Bu nedenle, suçun niteliği ve delillerin hızla toplanması gerektiği durumlar dikkate alındığında, şikâyetin doğrudan kolluk birimlerine yapılması, delillerin daha hızlı bir şekilde toplanmasını ve yargılama sürecinin daha etkin bir şekilde ilerlemesini sağlayabilir.
Ayrıca, bu tür bir şikâyet sürecinde profesyonel teknik destek almak, delil toplama sürecinin uygun bir şekilde yürütülmesi ve haklarınızın tam anlamıyla korunması açısından oldukça önemli olabilir. Uzman bir avukat ve bilirkişi rehberliği, yargılama sürecinin karmaşık ve teknik yönlerinin başarılı bir şekilde aşılmasına yardımcı olabilir.
- Sosyal medya üzerinden işlenen suçlarla ilgili olarak kolluk birimine (örneğin, Emniyet Müdürlüğü) gerçekleştirdiğiniz şikâyet sırasında, delillerin özenle tespiti ve tutanağa geçirilmesini özellikle talep etmeniz gerekiyor. Bu, şüphelinin kimliğinin net bir şekilde belirlenmesini sağlayacak ve ilerleyen aşamalarda suçlamayı inkâr etmesi durumunda kullanabileceğiniz sağlam delillerin toplanmasına olanak tanıyacaktır.
Kendi aldığınız ekran görüntülerine göre, kolluk tespit tutanağı çok daha güvenilir bir delil niteliği taşıyor. Bu nedenle, sosyal medya üzerinden kullanıcı adı ile giriş yapıldığında, şifre unuttum kısmına tıklanarak görünen telefon numarasının son iki rakamı veya tanımlı e-posta adresinin de bu tutanağa eklenmesini istemek, yargılama aşamasında önemli bir avantaj sağlayabilir.
Bu detaylar, suçlamaların net bir şekilde kanıtlanmasını sağlayacak olup, şüphelinin kimliğinin doğrulanması ve ilgili suçun işleniş şeklinin ortaya konulması açısından kritik öneme sahiptir. Şüphelinin ilerleyen aşamalarda suçlamayı inkâr etmesi durumunda, bu tür detaylar lehinize kullanılabilecek sağlam deliller oluşturabilir.
- Sosyal medya üzerinden işlenen suçlar konusunda kolluk biriminde yeterince ciddiye alınmama ihtimali bulunuyor. Delil toplama talepleriniz, kolluk personeli tarafından yeterince önemsenmeyebilir veya yersiz görülerek reddedilebilir. Bu tür karmaşık ve hassas durumlarla karşılaşmamak adına, şikâyet sürecinizi konuyu bilen bir avukat ve uzman bir bilirkişi eşliğinde gerçekleştirmeniz oldukça önemlidir.
Avukatın hukuki bilgisi ve deneyimi, delil toplama sürecinin doğru ve etkin bir şekilde yürütülmesine yardımcı olabilirken, uzman bir bilirkişi de teknik ve dijital delillerin doğru bir şekilde anlaşılmasına, toplanmasına ve değerlendirilmesine katkı sağlayabilir.
Bu kombinasyon, sosyal medya üzerinden işlenen suçlarla ilgili olarak yargılama sürecinin daha sağlam bir zeminde ilerlemesini sağlayacak olup, hakkınızın etkin bir şekilde savunulmasına olanak tanıyacaktır. Suçun teknik yönlerinin karmaşıklığı ve delillerin dijital doğası dikkate alındığında, uzman bir avukatın yanı sıra, bu alanda deneyimli bir bilirkişinin de sürece dahil edilmesi, şikâyetin daha sağlıklı bir şekilde yürütülmesine ve sonuç alınmasına büyük katkı sağlayabilir.
